đđ đđ€Ă«đ§đđđ«đđđź đđđ-đŁđ đŠđ đđđźđđđđŠđźđŹ đąđ đąđđźđ«
Pas pesĂ« vite pĂ«rkushtimi e sakrifice sot pĂ«rjetuam kĂ«naqĂ«sinĂ« e pashoqe duke parĂ« defilimin e aq shumĂ« tĂ« rejave dhe tĂ« rinjĂ«ve para prindĂ«rve tĂ« tyre dhe para nesh. Kur e nisĂ«m e dinim qĂ« na prisnin vĂ«shtĂ«rĂ«si, por ishim tĂ« sigurtĂ« qĂ« do tâia dalim. Dhe ia dolĂ«m. Urime tĂ« gjithĂ«ve.
đ
đŁđđ„đąđŠđą đą đđđ€đđšđ«đąđ đĂ« đđ§đąđŻđđ«đŹđąđđđđąđ ,,đĂ«đ§Ă« đđđ«đđłđââ đ§Ă« đđĄđ€đźđ©,
đđ«đšđ. đđ«. đđłđąđł đđšđ„đ„đšđłđĄđđ§đą đŠđ đ«đđŹđđąđ§ đ đ©đ«đšđŠđšđŻđąđŠđąđ đĂ« đ đŁđđ§đđ«đđĂ«đŹ đŹĂ« đ©đđ«Ă« đĂ« đđđŹđšđ„đŻđđ§đĂ«đŻđ
Arsimi, shkenca dhe zhvillimi teknologjik qĂ«ndrojnĂ« nĂ« themelin e çdo koncepti pĂ«r zhvillimin modern tĂ« njĂ« shoqĂ«rie. Mishel Fuko( M.Fokault) pat shkruar se ‘arsimi pĂ«rbĂ«n forcĂ«n nĂ«pĂ«rmjet sĂ« cilĂ«s njĂ« shoqĂ«ri mund tĂ« shkojĂ« pĂ«rpara’.
Bazuar në këtë postulate një grup studentësh nga Maqedonia në Prishtinë para dyzet viteve, në mënyrë të organizuar erdhëm në Shkup që nga instutucionet e atëhershme të kërkojmë zgjërimin e Universitetit të Shkupit me programe edhe në gjuhën shqipe.
Ne atĂ«herĂ«, apo jo z. Ahmeti, sepse nĂ« atĂ« grup ishim bashkĂ« me shumĂ« shokĂ« tĂ« tjerĂ«, sikurse ishim dhe jemi bashkĂ« edhe kur e filluam kĂ«tĂ« universitet, thamĂ«: ‘Zhvillimin e vendit mund ta pĂ«rshpejtojĂ« kyçja sa mĂ« e madhe e potencialit rinor nĂ« arsimin e lartĂ«. Shkollimi i lartĂ« nĂ« gjuhĂ«n shqipe do ta shtojĂ« kĂ«tĂ« potencal dhe do ta vejĂ« nĂ« shĂ«rbim tĂ« zhvillimit mĂ« tĂ« shpejtĂ« tĂ« gjithĂ« shoqĂ«risĂ« dhe vendit’.
AtĂ«herĂ« nuk na dĂ«gjuan, por sikurse thot populli pĂ«r gjĂ«jat e mira ,’vonojnĂ«, por nuk harrojnĂ«’ Tani, pas transformimeve tĂ« mĂ«dha shoqĂ«rore dhe politike dhe nĂ« veçanti pas MarrĂ«veshjes sĂ« Ohrit, qĂ« sivjet do tĂ« shĂ«nojmĂ« njĂ«zetvjetorin e saj, ne hapĂ«m rrugĂ«t dhe morĂ«m pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« qĂ« tĂ« ardhmen tonĂ«, bashkĂ« me bashkĂ«qytetarĂ«t tanĂ«, ta dizajnojmĂ« vetĂ«, nĂ« pĂ«rputhje me nevojat e kohĂ«s me nevojat tona dhe tĂ« vendit.
Bazuar mbi këtë moto, por edhe për të përmbushur nevojat e gjenerateve të reja Kuvendi republikan themeloi universitetin këtu në Shkup, në kryeqytetin tonë çka hapen perspektiva të reja dhe mundësi plotësuese zhvillimore në shumë drejtime dhe sidomos në ato deficitare.
Nisur edhe nga ky fakt, qĂ« nĂ« fillim si mision i universitetit tonĂ« e definuam: ‘PĂ«rparimin e proceseve integruese dhe adaptimin e gjeneratave tĂ« reja nĂ« kontekstin globalizues, edukimin dhe aftĂ«simi i tĂ« rinjve tanĂ« nĂ« pĂ«rputhje me nevojat e tregut nĂ« kushte tĂ« revolucionit industrial dhe avancimi i kohezionit social nĂ« shoqĂ«rinĂ« tonĂ«â.
Me kĂ«tĂ« synim, duke qĂ«nĂ« tĂ« vetĂ«dijshĂ«m edhe pĂ«r vĂ«shtĂ«rsitĂ«, por me bindjen se jemi nĂ« rrugĂ« tĂ« mbarĂ«, ne sot pas pesĂ« viteve dalim para jush, para taksapaguesve tĂ« vendit dhe para autoriteteve me ndjenjĂ« pĂ«rgjegjĂ«sie pĂ«r kĂ«tĂ« mision por edhe me ndjenjĂ« krenarie pasi themeluesi ‘Kuvendi, me aktin e vet themelues mĂ« 24 dhjetor 2015 na nderoi, ne qytetarĂ«t e Shkupit dhe tĂ« gjithĂ« qytetarĂ«t e vendit duke emĂ«ruar kĂ«tĂ« çerdhe tĂ« dijes dhe shkencĂ«s me emrin e bijĂ«s tonĂ« mĂ« tĂ« njohtur dhe mĂ« tĂ« dashur ate tĂ« Gonxhe Bojaxhiut-NĂ«nĂ« TerezĂ«s, shenjtores nga Kalkuta.
NĂ« vitin 2016, u hap sipari i vitit tĂ« parĂ« akademik nĂ« Universitetin ‘NĂ«nĂ« Tereza’, kurse sot jemi mbledhur kĂ«tu, pĂ«r tu uruar pĂ«rfundimin e studimeve te gjeneratĂ«s sĂ« dytĂ«, respektivisht tĂ« tretĂ« tĂ« studentĂ«ve tĂ« univeristetit mĂ« tĂ« ri nĂ« vendin tonĂ«, dhe pĂ«r tĂ« ju dĂ«shiruar njĂ« rrugĂ«tim tĂ« mbarĂ« nĂ« jetĂ«n qĂ« kanĂ« pĂ«para.
Të dashur student, të nderuar kolegë të ardhshëm,
Organizimi i kësaj ceremonie, pjesemarrja e autoriteteve qeveritare dhe parlamentare si dhe e prindërve tuaj me siguri do të mbetet në kujtimin tuaj si ditë e veçantë dhe për të gjithë ne me dimensione historike, pasi jeni gjeneratat e para të studentëve të universitetit tonë. Por njëkohësisht do të ju kujtoj edhe obligimin tuaj për të vazhduar me nder dhe dinjitet jetën që keni përpara pa marrë parasysh se a do të përcaktoheni për vazhdimin e studimeve apo do të punësoheni.
Jam i sigurtë që ju me krenari do të kujtoni fillimet e këtij Universiteti kur ne dhe ju bashkë, mezi që ishim 200 frymë, 160 studentë , 30 pedagogë dhe mezi nja 7-8 administratorë të huazuar. Dhe tani që jeni në fund të studimeve tuaj, do të jeni krenar që për pesë vjet, duke tejkaluar shumicën e vështirësive, falë këmbënguljes tuaj, punës dhe sakrificës të stafit akademik dhe administrativ dhe mbështetjes së qeverisë ne sot numërojmë rreth 2 500 frymë, prej të cilëve 2300 studentë, 150 pedagogë dhe rreth 50 administratorë të zellshëm, pra dhjetë herë më shumë.
Universiteti që filloi me 5 fakultete dhe 12 programe, sot numëron 24 programe të akredituara në ciklin e parë dhe 12 në ciklin e dytë. Për çdo vit , edhe në vitin e pandemisë, ne kemi rritje të numrit të studentëve në të dy ciklet, ngritjen në cilësi dhe në thirrjet akademike-shkencore të stafit tonë akademik, bashkëpunim të gjërë ndërkombëtar që e kurorëzuam edhe me Master diploma të përbashkëta me universitete të vjetra në botë si ai i Sassarit në Sardenjë të Italisë etj., me shtim të numrit të studentëve dhe pedagogëve në programet e mobilitetit Erasmus dhe programet tjera si CEPUS, COST etj.
Universiteti organizon tre konferenca të rregullta ndërkombëtare dhe publikon dy revista prej të cilave një shkencore të indeksuar në regjistrin ndërkombëtar të revistave shkencore. Studentët botojnë Revistën e tyre ,,Studenti,, që këto ditë nxorri numrin e ri të saj. Universiteti ka edhe radion e vet ,, Radio Stuedniti -UNT,, që ka filluar të emitojë progranme për studentët.
Univeristeti jonë , duke ndjek rrjedhat shoqërore dhe ekonomike në vend dhe më gjërë,para një muaji themeloi ,, Institutin për migrime, mobilitet dhe mirëqenie,, që ka për detyrë të hulumtojë këtë problematikë me shumë interes mbi baza shkencore. Jemi në rrugë të themelojmë edhe dy Instutute tjera, ate Për zhvillim të qëmdrueshëm dhe ate për Sport ,edukatë fizike dhe shëndet. Këto do të shërbejnë si dendra ekcelente që do të jetësojnë kërkimin shknecor në fusha të caktuara.
Ne kemi shtuar edhe kapacitetet laboratorike në të gjitha fushat e studimit, sidomos të atyre teknike, teknologjike, të arkitekturës dhe dizajnit.
Në përpunim e sipër është edhe evaluimi institucional i universitetit duke e ballafaquar ate me trendet e tregut të punës, me qëllim që të përshtasim zhvillimin e mëtejshëm të universitetit.
PĂ«r tĂ« vendosur nĂ« vend tĂ« gjitha kĂ«tĂ« ide e synime, pas punĂ«s sĂ« palodhur, pĂ«rkushtimit, dhe mbĂ«shtetjes sĂ« deritanishme tĂ« QeverisĂ«, KomunĂ«s sĂ« Ăairit qĂ« na ka lĂ«nĂ« nĂ« dispozicion hapsirat e njĂ« shkolle dhe sallat e sportit, ne bashk me ju kemi tĂ« drejtĂ« qĂ« nga organet pĂ«rgjegjĂ«se tĂ« presim rrumbullaksimin e procedurave administrative pĂ«r lokacionin e ri dedikuar Kompleksit universitar dhe krijimin e kushteve tĂ« standardizuara pĂ«r aktivitete akademike si kushti elementar pĂ«r cilĂ«si mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« studimeve dhe kĂ«rkimit shkencor.
Të nderuar pjesëmarrës,
Të dashur studentë dhe prindër të studentëve që na keni nderuar me pranin tuaj sot.
Në fillim përmenda që detyra jonë dhe e arsimit të lartë në përgjithësi është të lehtësojmë ballafaqimin e gjeneratave të reja me sfidat e shumta me të cilat përballen në këtë kohë që ësht definuar si Revolucionit Industrial 4.
Që të jem më i qartë, pas tre revolucioneve, atë të Xhejms Watit, të dytit atij të elektricitetit të Edisonit dhe të Internetit, ky i katërti i përfshin të gjitha ato duke i vënë në varësi të ndërsjellë me njeriun dhe në dobi të njerëzimit.
Përdorimi i teknologjisë informatike, intelegjenca artificiale, nanoteknologjia , komunikimi në kushte globale, nuk do të ndryshojë vetëm mënyrën e punës tonë por edhe të menduarit tonë, duke e bërë atë gjithnjë më të varshëm nga teknologjia. Prandaj njohja më e mirë e vetvehtes , sidomos e popujve të vegjël,, njohja me njëri tjetrin si dhe njohja me kulturat tjera do të jetë vendimtare për harmoninë dhe mirëqenien e secilit veç e veç edhe e të gjithëve bashkë.
Nëse kronologjikisht shohim se prej makinës me avull deri te elektriciteti u desh të kalohet për 200 vjet, prej saj në Revoluicionin e tretë për 100 dhe nga i treti te ky i katërti që u proklamua në 2015 nga Prof Shwab (Wold Economic Forum) për jo më shumë se 40 vjet, nuk na mbetet gjë tjetër vetëm se lehtësisht të konstatojmë se ndryshimet dhe avasimet e teknologjive që do vijnë do të ndodhin edhe më shpejt.
Gabohemi nëse mendojmë se këtë zhvillime janë larg nesh , sfidë që nuk na takon ne . Sado e largët të na duket kjo sfidë për ne, unë po ju siguroj se ajo me dimensionin e saj përkatës, tani më është këtu, në mesin tonë.
Pregaditja adekuate, aplikimi i dijeve dhe pasurimi me kompetenca të reja do ta lehtësojmë edhe komunikimin shkencor edhe atë ekonomik e ndërnjerëzor. Sa do e vështirë që duket, bëhet më e lehtë nëse fillojmë ti aplikojmë në përditshmërinë tonë, midis nesh individualisht dhe institucionalisht, mes fqinjëve tanë, me bashkëqytetarët tanë.
Por, pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« kuptimin e vĂ«rtetĂ« , sado minimal ai qoftĂ«,Revolucionit Industrial 4 ,ne duhet tĂ« pĂ«rmirĂ«sojmĂ« shkollat tona, mĂ«simdhĂ«nien, sistemin arsimor nĂ« pĂ«rgjithĂ«si. Dua tu rikujtoj qĂ« Procesi i BolonjĂ«s si sistem qĂ« pĂ«rshpejton shpĂ«rndarjen e dijes duke e lidh atĂ« me organikisht me shkencĂ«n, ministrave tĂ« arsimit, njĂ« vit pĂ«rpara nĂ«nshkrimit nga ata,atyre ua imponuan 7 ministra tĂ« ekonomisĂ« tĂ« vendeve tĂ« atĂ«hershme tĂ« Bashkimit Europian. Porosia Ă«shtĂ« e qartĂ«.
Ky revolucion , sikurse duket qartësisht , adreson të ardhmen. E ardhmja ndërtohet , dizajnohet vetëm me dije. Ajo fillon në familje, në shkollë, në universitete por nuk mbaron atje. Prandaj ju lutem le të mendojmë të gjithë bashkë në këtë drejtim.
Në fund, të nderuar studentë, absolventë të Universitetit Nënë Tereza,
Juve dhe prindërve tuaj , në emër të stafit të Univeritetit , Ju falenderojmë për besimin që na dhatë për ti shkolluar fëmijët tuaj.
Kudo që të jeni apo punoni të nderoni vehten, familjet tuaja dhe ne të gjithëve.
Ne nuk do tu harrojmë.
Jeni të mirëseardhur kur do që ndjeni nevojën, por pse jo edhe dëshirën për të na ndihmuar.
Paçi fat e mbarësi në jetë!
